آشنایی با برج دیده بانی مزداران فیروزکوه

برج سنگی دیده بانی مزداران در حدود ۲۳ کیلومتری جنوب فیروزکوه و در روستای مزداران واقع شده است . در حقیقت این برج تاریخی نام خود را از روستای محل ساخته شدن ، استعاره گرفته و نام نخستین آن مشخص نیست .

این برج از لاشه سنگ و ملاط گچ و ساروج به صورت چهار ضلعی ساخته شده است . ورودی بنا در ضلع جنوب آن قرار دارشته به صورت کلی دارای پلانی هشت ضلعی است . ساختار داخلی بنا در حالتی است که در سمت غرب و مشرف به قلعه یک بیضی بزرگ از گنبد تا پائئین دیواره ها برش خورده است .

این امر نشان دهنده وجود ارتباط میان قلعه و برج سنگی مزداران است . در اضلاع داخلی برج چهار طاق نما وجود دارد که بالای آن تزئیناتی صورت کنگره ایجاد شده است و در بالای هر کدام یک حفره کوچک مشهود است . متاسفانه در سال های اخیر مرمت های غیر اصولی روی بنا اجرا شده و در حال حاضر قسمت داخلی بنا با سیمان سفید پوشش یافته ولی بدنه خارجی از سنگ است . در بالای در ورودی برج ، یک پنجره مستطیل شکل وجود دارد که در بالای آن یک تخته چوب پهن نصب شده است . بر اساس گزارش های موجود در سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری استان تهران ، این بنا در سال های ۱۳۷۹ و ۱۳۸۰ مورد مرمت قرار گرفته است .

در صفحه ۱۲۵ کتاب آثار تاریخی فیروزکوه در مورد این بنا توضیحاتی ارائه شده است که مربوط به زمان قبل از مرمت آن بوده و به همین دلیل دارای اهمیت است . در این کتاب نوشته شده است :

<< ورودی برج در سمت جنوب و در قسمتی از آن وجود داشته که امروزه دیده نمی شود ، نمای بخش برش خورده گنبد ، مصالح بنا قلوه سنگ ، سنگ لاشه و ملاط گچ و ساروج بوده و تنها در ازاره زیر گنبد و نمای داخلی آن از آجر های چهار گوش استفاده شده است . بر روی هر یک از اضلاع داخلی برج ، طاق نماهایی تعبیه شده است که در حال حاضر چهار تای آن باقی مانده است . با توجه به مصالح به کار رفته در بنا و بقایای سفال هایی که در اطراف برج و قلعه به دست آمده ، می توان قدمت برج را به قرن هفت و هشت نسبت داد ... >>

این بنا به شماره ۳۸۳۴ و در تاریخ ۲۵ / ۲ / ۱۳۸۰ به ثبت رسیده است .

آشنایی با برج دیده بانی مزداران فیروزکوه.آثار باستانی. گنج ها و دفینه ها. ایران باستان. اسرار کاوش .فروش دستگاه و فلزیاب