اشیای تاریخی قاچاق در موزه آقاخان کانادا

با افتتاح موزه, آقاخان, در تورنتو کانادا,، از گنجینه این موزه, رونمایی شد؛ گنجینه ای که مشتمل بر آثار بسیار گرانبهایی از فرهنگ کشورهای خاورمیانه و شاخ آفریقا به عنوان مبدأ و بزرگ ترین منطقه مسلمان نشین از گذشته تاکنون در آن نهفته است؛ اما آیا این آثار از راه های مشروع به دست آمده یا نوادگان حسن صباح به قاچاق, اشیای, عتیقه روی آورده اند؟

موزه, آقاخان, که کلید ساختش را استفان هارپر، نخست وزیر کانادا, با زمینی وسعت هفت هکتار زده بود، سرانجام در روزهای اخیر با صرف اعتباری سیصد میلیون دلاری در کنار مرکز اسلامی آقاخان, در تورنتو کانادا, تکمیل و افتتاح شد تا مرکزی تازه و مدرن برای مدیریت مهاجران پیوسته به فرقه اسماعیلیه نزاری یا همان فرقه حسن صباح باشد.

این موزه, که متمرکز بر فرهنگ و هنر تمدن اسلامی در گستره جغرافیایی اسلام است، مشتمل بر آثار باستانی و اشیای, بسیار ارزشمند خاورمیانه، در مجموع آثاری متعلق به ایران، افغانستان، مصر، مراکش، ترکیه، عراق، اندونزی، سوریه، هند، اسپانیا، ایتالیا و حتی چین است و ظاهراً سیاست کنونی این مجموعه، توسعه سریع است و به همین دلیل، احتمالاً گنجینه این مجموعه با تکیه بر ثروت میلیارد دلاری آقاخان, ها، به سرعت رو به گسترش خواهد نهاد.

در این موزه هزاران اثر بی نظیر از جمله نسخه های بسیار ارزشمند از شاهنامه، نقاشی های بسیار کم نظیر از ایران و عراق، صفحاتی از <<قرآن آبی>> شمال آفریقا، یک پوشش مغولی متعلق به قرن سیزدهم و نیز خوشنویسی طلاکوب امپراتوری عثمانی است، که در این موزه گرد آمده که بدون تردید یکی از بزرگ ترین مجموعه های میراث تاریخی, خاورمیانه را تشکیل داده است.

در این بین با بررسی گنجینه بزرگ موزه آقاخان یک شگفتی بزرگ پیش می آید و آن هم ابهام جدی در نوع دستیابی آقاخان ها به بسیاری از این آثار تاریخی,، به ویژه آن دسته از آثاری است که متعلق به ایران است؛ آثاری که جداگانه مشخص شده اند متعلق به اصفهان، شیراز، تبریز، قزوین و دیگر نقاط کشورمان هستند و پیشینه قابل توجهی دارند.

بر پایه بررسی ها برخی از این آثار در هیچ حراجی معتبری عرضه نشده و به شکل قانونی نیز از کشور خارج نشده اند؛ بنابراین، می توان چنین تعبیر کرد که بسیاری از اشیای, عتیقه موجود در موزه آقاخان که متعلق به ایران است، آثار باستانی قاچاق, شده از ایران است که متعلق به مردم کشورمان بوده و به دیگر کشور ها قاچاق, شده و آقاخان ها مستقیم یا غیرمستقیم این آثار بدون شناسنامه را خریداری کرده اند.