سکه های ساسانی

سکه های ساسانی اسناد و مدارک گران بهایی از تاریخ و فرهنگ و هنر و مذهب ایران به شمار می روند. از نظر تاریخ نگاری استفاده از این منابع به مانند بررسی کتیبه ها و نقش برجسته های ساسانی بسیاری از مسائل تاریخی را به نظر می آورد. سکه های ساسانی از جنس طلا، نقره، برنز، و آلیاژی از قلع و سرب ضرب شده اند. سکه های طلا را دینار و نقره را درهم می گفتند. اشکانیان در مدت چهار قرن فرمانروایی تنها به ضرب سکه های نقره اکتفا نمودند اما اردشیر یکم برای رقابت با رومیان و نمایش قدرت سیاسی و اقتصادی اقدام به ضرب سکه های طلا دینار نمود. وزن این سکه های طلا هم وزن طلای رومی بود.
@ganjur
بر سکه های شاهان پارس افسر و نشانه های شاهی، تصویر پرستشگاه، آتشدان با آتش شعله ور و مظاهری از ماه و ستاره و نقش اهورامزدا ضرب شده که نشان می دهد که در این استان ایران برخلاف دیگر نواحی آتش مقدس را ستایش و اهورامزدا را پرستش می کردند و آئین کهن همچنان بر جای بوده است. به گفتهٔ طبری تا سدهٔ سوم میلادی خاندان بازرنگی بر پارس فرمانروایی داشتند بنا بر نوشته های تاریخی باستان از آغاز سدهٔ سوم میلادی در دودمان پارس دگرگونی بوجود آمد و پاپک فرزند ساسان که در نزدیک استخر می زیست، حکومت این سرزمین را به دست آورد و پس از چندی پسر بزرگتر خود شاپور را بر تخت شاهی نشاند.
@ganjur
بر روی سکه های شاهان پارس پیش از به پادشاهی رسیدن اردشیر بابکان تصویر شاه آن سرزمین و بر پشت سکه تصویر پدرش دیده می شود. بر روی سکه نام و عنوان شاه به صورت <<بغ (فرمانروا)، شاه>> و بر پشت سکه نام و عنوان پدر شاه به صورت <<فرزند بغ (فرمانروا) شاه>> نوشته شده است. تاکنون سکه ای از پاپک پدر اردشیر بابکان بدین شکل به دست نیامده است. تنها پنج درهم نقره به نام پسر بزرگ پاپک و برادر بزرگ اردشیر بابکان، به شاپور یافت شده است. بر روی این سکه تصویر شاپور بر تخت شاهی پارس و بر پشت سکه تصویر پاپک با کلاه مرواریددوزی شده ضرب شده است.
آغاز تاریخ ضرب اولین سکهٔ ساسانی که نام فرمانروایان ساسانی جایگزین نام شاهان دودمان پیشین شد، حدود سال ۲۰۹ میلادی دانسته می شود.
تقریباً تمامی سکه های ضرب خورده بعد از خسرو دوم از نظر صورت و لباس و تاج و عناصر پشت سکه بطور کامل به سکه های خسرو دوم شباهت دارند. موارد استثنایی معدود، شامل سکه های قباد دوم، اردشیر سوم، پوران و قسمتی از سکه های یزدگرد سوم است.
@ganjur
جنس، وزن و تقسیمات
سکه های ساسانی از جنس طلا، نقره، برنز و آلیاژی از قلع و سرب ضرب شده اند. اشکانیان در مدت چهار قرن فرمانروایی تنها به ضرب سکه های نقره اکتفا نمودند اما اردشیر یکم برای رقابت با رومیان و نمایش قدرت سیاسی و اقتصادی اقدام به ضرب سکه های طلا دینار نمود. وزن این سکه های طلا هم وزن طلای رومی بود.
سکه های طلا را دینار می گفتند. وزن سکه های طلای ساسانی در سده های سوم و چهارم میلادی به اندازهٔ وزن سکه های آئورئوس بود. بعدها وزن سکه های نامبرده کاهش بسیار یافت.وزن سکه های مسی بزرگ حدود ۱۶ گرم است

سکه های ساسانی. آثار شناسی گنج. دفینه ها. آثار شناسی علائم باستانی. اسرار کاوش